Read this page in:

Mo se otootoga o ou aiātatau pe a nonō mai ni tupe pe faatau faaaitalafu ni oloa, ia faitau a matou taiala. Mo nisi faamatalaga auiliili, tagai i le fesootaiga (link) o loo i le faaiuga o vaega taitasi.

A’o lei filifilia se loan

Fai sau suesuega ma sailiili solo

E ia te oe le filifiliga, o lea ia e alu e te sailiili solo. Pe faasalalau i luga o le initaneti pe i le ofisa, ae tatau i kamupani nonō tupe ona faailoa faalautele a latou tupe tului (interest rates), tau (fees), ma tuutuuga masani o le faiga o konekarate e fesoasoani ia te oe i le faiga o sau filifiliga ma le manino lelei iai.

Pe a e faatauina mai ni oloa, aua ne’i e manatu faapea e tatau foi la ona fai ai ma sau loan i le tagata o loo fai mai ai lau faatau. Mo se faata’ita’iga, afai o loo faatau sau taavale, e lē faapea o le a tatau ai foi ona fai ai iina lau loan i le kamupani lena e faatau mai ai lau taavale. Atonu e lē o le filifiliga sili ona lelei lena.

Mo nisi auiliiliga, tagai i le ‘O ā mea e tatau ona ou iloa?’

Mea e manaomia ona iloa e tagata o loo nonōina tupe PDF (558 KB)

Ia faamautinoa ua sa’o le loan mo oe

O le mea tāua o lau loan ia mafai ona totogi ma talafeagai ma ou tulaga o iai. Faitau i aiaiga ma tuutuuga o le konekarate ma fai ni fesili.

O le a manaomia e lau kamupani o loo nonō tupe ona fai atu ni fesili talafeagai ia te oe ina ia faamalieina i latou e mafai ona e toe totogia le loan e aunoa ma lou feagai ma ni to’atuga se tele, ma e mafai foi e le loan ona faataunuu ai mea sa e manaomia ma fuafua iai.

Mo nisi auiliiliga, tagai i le ‘O mea e tatau ona e mauaina mai lau kamupani nonō tupe’.

Faitau i faamatalaga autū e saunia mai e le kamupani nonō tupe

E tatau i lau kamupani nonō tupe ona tuuina atu muamua ia te oe faamatalaga autū o lau loan, e aofia ai pasene tului (interest rates), o tau e totogi (fees), ma soo se meatotino o loo faaaogā e fai ma security (mea e faamau ai le loan) ae e te lei sainia se konekarate – ina ia leai se mea e toe tulai faafuasei mai. Ia faamautinoa e te faitauina nei faamatalaga ma malamalama lelei i le uiga. Afai e iai ni au fesili poo le ā lona uiga,  fesili i lau kamupani nonō tupe pe saili se fautuaga mai se isi e ese mai.

Mo nisi auiliiliga, tagai i le ‘O ā isi tau faaopoopo o le a tatau ona ou totogia?’

Ina ua maua lau loan

Ia vave ona e gaoioi pe afai ua toe sui lou mafaufau

Afai ua toe suia lou mafaufau ae ua uma ona saini lau loan, atonu e na’o le 5 lava aso faigaluega e te toe solofua ai lau loan o lea ia vave lau gaoioi ma ia mautinoa e te tusi i le kamupani nonō tupe e ta’u iai ua e manao e toe solofua.

Ia e manatua e te ono totogia se tau o le toe solofuaina o le loan. Ma, afai sa e faatauina faaaitalafu ni oloa, e ono lē mafai la ona e toe faafo’ia.

Mo nisi auiliiliga, tagai i le ‘Pe mafai ona ou alu ese mai se konekarate?’

Ia e silafia faamatalaga i taimi uma

Ia e mautinoa pe fia le tau e te toe totogia ma o afea foi e toe totogi ai.

E tatau ona faailoa atu e lē aunoa e lau kamupani nonō tupe poo faapefea le faagasologa o lau loan, e ala i faamaumauga o au peimeni masani, pe a ta’i 6 masina ma le ta’i 45 aso mo aitalafu e otometi le toe faafouina pe a uma ona totogi (revolving credit), poo le tuuina atu foi o le avanoa ia te oe e mafai ai ona e maua faamatalaga o lau loan i luga o le upega tafailagi.

Mo nisi auiliiliga, tagai i le ‘O ā mea e tatau ona ou iloa?’

O le ā se mea e fai pe afai ua faigata ona fai au peimeni

Ia vave ona e talanoa i lau kamupani nonō tupe

Afai e iai se mea ua tupu faafuasei (e pei o se ma’i, malepe le mafutaga faaleulugalii poo le uma faafuasei o le galuega) lea ua afaina ai lou agavaa i le totogiina o lau loan, e ono mafai la ona e faia se talosaga mo taimi faigata. Afai e talia, e mafai e lau kamupani nonō tupe ona suia tuutuuga o le loan.

E mafai foi ona e saili ni fautuaga mo le faasoasoaina lelei o le paketi mai ofisa sooupu a le komiuniti e pei o le Citizen’s Advice Bureau poo le The Federation of Family Budgeting Services.

Mo nisi auiliiliga, tagai i le ‘O le ā le mea e tupu pe a misia sa’u peimeni?’

O le ā se mea e fai pe a iai se faafitauli i le loan

Afai ua iai se faafitauli i lau loan, o le sitepu muamua lava o lou talanoa lea i lau kamupani nonō tupe. Afai ua lē mafai ona e foia le mataupu ma lau kamupani nonō tupe, ona faafesootai lea o le vaega o le Dispute Resolution Service a lau kamupani nonō tupe.

Lipoti mai ia matou le faafitauli ona o le matou matafaioi o le faamalosia lea o tulafono mo aitalafu a tagata faatau.

Mo nisi auiliiliga, tagai i le ‘O iai se faafitauli?’